Het Cementrum bewaren

beleid voor moderne monumenten en kunstwerken in Den Bosch

Wij houden een warm pleidooi voor het behoud van dit ’gesamtkunstwerk’ in Den Bosch. We roepen de gemeente Den Bosch op het gebouw en de omgeving de status van modern monument te geven.
B&W heeft toegezegd onderzoek te doen naar de wenselijkheid en mogelijkheid om het gebouw de status te geven van modern monument. En stelt daarbij dat er op dit moment nog geen concrete plannen voor het Cementrum te hebben. Dit in antwoord op vragen van de PvdA fractie in de Gemeenteraad.
 
30 mei besproken in de vergadering van de commissie Ruimtelijke Ordening en Beheer, Gemeenteraad ‘s-hertogenbosch, agendapunt 8 over het Cementrum. Op de agenda staat de brief 15 maart van Stichting Wederzijds – kunst in context. En de PvdA doet een aanvraag voor monumentstatus.
 
We pleitten voor een onderzoek naar de mogelijkheden van het gebruik van het Cementrum, van zowel het gebouw als de omgeving. Voor de korte termijn als ook voor de langere termijn. Onderzoek met inachtneming van de waarde van het gebouw van Zuiderhoek en van tuin als omgevingskunstwerk met de daarin geplaatste kunstwerken. Wij bepleiten een weloverwogen monumentenbeleid waarin ook de moderne architectuur en kunstwerken worden opgenomen.
 
Jarenlang hoort het markante bouwwerk: het Cementrum en zijn groene omgeving al tot de vanzelfsprekende ’landmarks’ in Den Bosch, aan de St Teunislaan in de wijk Noord. Vanaf de straat is voor de voorbijgangers het gebouw goed te zien. De omgeving en de lucht weerspiegelen in de blauwe ramen. De Loerbol, die op de zuidhoek aan de Romperstebaan is geplaats heeft menig voorbijganger zich doen afvragen wat er in de bol verborgen is. En nu er zonder veel ophef een deel van dit geheel zou worden weggeschonken, wilden we er meer van weten.Cementrum (Zuiderhoek, Beljon)
 
Inmiddels staat Cementrum al geruime tijd leeg en wordt door leegstandsbeheer beheerd. Verzorging en onderhoud van het terrein, de tuin en de kunstwerken, lijkt daarbij geen prioriteit te krijgen.
 
Het Cementrum is het grootste kantoortuin-ontwerp van architect David Zuiderhoek en dateert uit de late jaren zeventig. David Zuiderhoek (Amsterdam 1911 – Baarn 1993) is o.a. stadsarchitect van Amersfoort geweest.
Een bijzonder element aan het Cementrum is dat de tuin en kunstwerken tot stand kwamen door een forse investering van de samenwerkende cementindustrie. Vijfendertig jaar geleden is er door een vorige generatie bijna een half miljoen gulden geïnvesteerd aan omgevingskunstwerken en plastieken bij het Cementrum.
Joop Beljon ontwierp de buitenruimte van het Cementrum. Joop Beljon (Schoten 1922 – Oud Beijerland 2002) is een vooraanstaand Nederlands beeldhouwer. Beljon heeft naast werken in Nederland ook werken gemaakt voor Long Beach en Mexico-stad.
Joop Beljon ontving in 1998, vier jaar voor zijn overlijden, de Wilhelminaring. De Wilhelminaring is de landelijk oeuvrepijs voor een vooraanstaande Nederlands beeldhouwer en wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van Achmea en de gemeente Apeldoorn. (In 2015 won Auke de Vries de Wilhelminaring.) Beljon is 27 jaar directeur geweest van de Haagse kunstacademie.
 
In maart 2017 publiceerde Kunsthal Boschveld het verslag van zijn onderzoek naar de culturele waarde van het Cementrum en de omgeving met kunstwerken van Beljon en de Loerbol van Jaap van der Meij: het kunstschrift Het Cementrum bewaren. We presenteerde ons onderzoek in een bijeenkomst met vertegenwoordigers van landelijke, provinciale en lokale erfgoed-organisaties en een toehoorder vanuit de afdeling Erfgoed van de gemeente.
We stuurden het kunstschrift Het Cementrum bewaren aan B&W en de fracties in de gemeenteraad. B&W heeft inmiddels op vragen van de PvdA toegezegd dit jaar onderzoek te zullen doen naar de wenselijkheid en mogelijkheid om het gebouw de status te geven van een modern monument. Op 22 mei heeft Oscar Schrover namens Kunsthal Boschveld opnieuw aandacht gevraagd voor het moderne monumenten beleid in de stad tijdens de bijeenkomst Informeren en ontmoeten met de gemeenteraad in het bestuurscentrum.
 
Verwacht: later dit jaar zal Kunsthal Boschveld het levenswerk van Beljon: de eindeloze stad te presenteren op een tentoonstelling.
 
Oscar Schrover, artistiek leider
Yvonne Tolman, zakelijk leider